چهارشنبه ۲۷ تير ۱۴۰۳ - 
ماموریت جدیدِ کمیته نوبل؛
ما در عصری زندگی می‌کنیم که منافع سیاسی با علومِ دقیقه در آمیخته‌اند. فشار‌های اقتصادی و اجتماعی و سیاسی در انتخاب برندگان جوایز نوبلِ فیزیک نقش دارد. به‌هرحال این جایزه خاصیت اصلی خود را از دست داده و به‌جای آنکه یک جایزه علمیِ خالص باشد، به ابزاری برای اعتباربخشیِ اجتماعی بدل شده است.
کد خبر: ۳۶۳۶۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۰۵
بنابر اعلام رسمی پایگاه خبری بنیاد نوبل؛
جایزه نوبل سال ۲۰۲۱ میلادی به سی یو کورو مانابه و کلاوس هاسلمن به دلیل مدلسازی فیزیکی آب و هوای زمین، کمی‌سازی تغییرات و پیش‌بینی قابل اعتماد گرمایش جهانی و جورجیو پاریسی به دلیل کشف برهمکنش اختلال و نوسانات در سیستم‌های فیزیکی از مقیاس اتمی تا سیاره‌ای تعلق گرفت.
کد خبر: ۳۶۱۶۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۱۳
نگاه فرهنگی زیر رخت نظامی!
حال که در پی تحولات دو سال اخیر از رییس مجلس تا رییس مناطق آزاد اقتصادی، از وزیران کشور و گردش‌گری تا راه وشهرسازی یا رییس کمیتۀ ورزش مجلس و چند استاندار و به تازگی حتی مدیر عامل باشگاه استقلال همه از فرماندهان سپاه بوده‌اند، به نگاه ایرانی، علمی و عرفانی به جای نگاه نظامی بیشتر نیاز داریم و از این منظر جای خوش‌حالی است که از زبان مرد شمارۀ ۲ سپاه دربارۀ کوانتوم و ابن‌عربی بشنویم تا حس نکنیم نگاه فرهنگی زیر رخت نظامی، رخت بربسته است.
کد خبر: ۳۶۰۶۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۰۳
عادت‌های پنهان نبوغ؛
موتزارت چطور می‌توانسته موسیقی را بی‌کم‌وکاست در ذهنش بپروراند؟ داوینچی چطور طرح‌هایی به‌ظاهر بی‌ربط را به مفهومی یکپارچه و معنادار تبدیل می‌کرده است؟ آی. کیو؟ نمره‌های مدرسه؟ کودکی درخشان؟ شاید، اما استیون هاوکینگ تا هشت‌سالگی نمی‌توانسته بخواند و پیکاسو و بتهوون از پس عملیات سادۀ ریاضی برنمی‌آمدند. اگر دربارۀ معیار‌های «استاندارد» ارزیابی نبوغ مبالغه شده، آیا می‌توان نبوغ را در چیز‌هایی یافت که معمولاً بیرون از این معیار‌های استاندارد قرار می‌گیرند؟ و آیا با یافتن پاسخ هنوز هم می‌خواهیم نابغه باشیم؟
کد خبر: ۳۵۵۹۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۳۰
کتاب «کوچکی از زمان»؛
فیزیک کلاسیک برای اولین بار با تقارن اساسی زمان و از قوانین فیزیک توضیح داد که رخدادها و اتفاقات زندگی اجازه دارند از آینده به گذشته و همچنین از گذشته به آینده پیش روند؛ بنابراین جوانی و پیری از نگاه فیزیک نگرانی به حساب نمی‌آید.
کد خبر: ۳۵۴۴۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۹
نظریه همه جاندارانگاری؛
عقل سلیم (common sense) می‌گوید فقط اشیای جاندار زندگی درونی (inner life) دارند: خرگوش‌ها، ببر‌ها و موش‌ها واجد احساسات، دریافت‌های حسی و تجربه هستند؛ حال آنکه میز‌ها و سنگ‌ها و مولکول‌ها چنین احساساتی ندارند. همه‌جاندارانگاری (panpsychism) این دریافت عقل سلیم را رد می‌کند. براساس همه جاندارانگاری، کوچک‌ترین ذرات مانند الکترون‌ها و کوارک‌ها واجد نوع ابتدایی‌ای از تجربه هستند. یعنی یک الکترون هم زندگی درونی دارد.
کد خبر: ۳۴۷۶۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۳۱
کیهانشناسی؛
سروش زمانی مقدم به سراغ مفهوم خمیدگی فضا ـ زمان رفته است و با کمک نظریه نسبیت عام به توضیح این مفهوم و تبعات آن پرداخته است.
کد خبر: ۳۴۴۶۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۸
سروش زمانی مقدم:
سروش زمانی مقدم به سراغ اصل جهانشمول بودن قوانین فیزیک رفته است. جستاری که نشان می‌دهد که چگونه میلیون‌ها جهان دیگر با قوانین فیزیکی دیگر می‌توانند وجود داشته باشند.
کد خبر: ۳۴۱۴۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۸
معلم خشونت!
حامد زارع در گزارشی با عنوان «چه کسی ایدئولوگ انقلاب ۱۳۵۷ بود؛ سروش یا داوری؟» نوشت: بیست سال پیش اکبر گنجی برای خشنودی عبدالکریم سروش و تقرب بیشتر به آستان استاد، در مقاله‌ای بی‌سر و ته، رضا داوری اردکانی را معلم خشونت نامید.
کد خبر: ۳۲۷۰۳۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۲۲
علی جوان؛
از همان کودکی ریاضیات را دوست داشت؛ در یک کلام «بچه درس‌خوان» بود. شاید آن روز‌ها که در دبیرستان البرز تهران محصل بود کسی فکر نمی‌کرد روزی او با اختراعش دنیا را تکان دهد و به معنای حقیقی کلمه علم را یک قدم پیش ببرد.
کد خبر: ۳۲۰۹۶۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۱۷
چالش علمی انبساط جهان
هرچند که در جهان امروز، تورم به عنوان یک عامل منفی تاثیرگذار بر اقتصاد جوامع و انسان‌ها شناخته می‌شود، اما در کیهانشناسی، غالبا از نظریه "جهان تورمی"، به عنوان عاملی نجاتبخش برای حل برخی از مهم‌ترین مشکلات پیش روی کیهانشناسان یاد شده و این نظریه به عنوان عامل پیشرفت رو به جلو در برون رفت از برخی مشکلات اساسی و پایه‌ای کیهانشناسی شناخته می‌شود.
کد خبر: ۳۱۶۶۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۲۲
دانش آدینه
آنچه عموما به لحاظ تاریخی از مفهوم احتمال در ذهن ما وجود دارد، آنست که در پیش‌بینی‌ها و برآورد‌های عددی فیزیکی مان از جهان اطراف، هر آن زمان که دامنه مجهولات بسیار زیاد است و نه به لحاظ منطقی، بلکه به لحاظ عملی و فنی، امکان محاسبه و معلوم کردن آن‌ها ممکن نیست، با ترفندی ریاضی بنیان، به حساب احتمالات متوسل شده و در واقع ضعف خود را به جهت عدم امکان حل مجهولات بی نهایت در مسایل و پیش بینی نتایج، می‌پوشانیم.
کد خبر: ۳۱۵۳۷۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۴
نظریه‌ای برای انسان خردمند؛
«آلبرت انیشتین» سال‌های بسیار دور در چنین روز‌هایی نظریه‌ای را به علم فیزیک تقدیم کرد که حالا با گذشت بیش از صدسال از بسیاری از حساس‌ترین آزمایش‌های تجربی سربلند بیرون آمده و مهر تایید زده‌شده روی پاره‌ای از پیشگویی‌هایی غیر قابل باور آن، دید بشر را از جهان پیرامونش وسعت بخشیده است.
کد خبر: ۳۱۴۴۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۰
بر مدار علم
در هفته‌ای که گذشت شاهد برگزاری همایش‌هایی درباره حکمرانی اسلامی و وحدت حوزه و دانشگاه بودیم، همچنین در آستانه سالروز درگذشت علامه طباطبایی برخی نشست‌های علمی پیرامون بزرگداشت برگزار شد. پایان هفته نیز خبر درگذشت حجت‌الاسلام داود فیرحی، پژوهشگر نام‌آشنا و استاد اندیشه سیاسی در اسلام کام اهالی علم و اندیشه را تلخ کرد.
کد خبر: ۳۱۱۵۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۲۴
همزاد آیینه‌ای عجیب؛
احتمالا تا به حال کم و بیش مطالبی درباره سیاهچالهها شنیده یا خوانده اید، اما شاید درباره موجوداتی با نام سفیدچاله هیچ ندانید. در حقیقت در منطق ریاضی نظریه نسبیت عام ، همانقدر که سیاهچالهها امکان حضور دارند، موجوداتی با نام سفیدچاله نیز امکان پیدایش و بقاء دارند.
کد خبر: ۳۱۰۳۲۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۱۷
برندگان جایزه نوبل؛
تخصیص و اهداء جایزه نوبل فیزیک امسال و سال‌های اخیر به کیهانشناسی توسط کمیته تصمیم گیرندگان، گواه آنست که گویا سال‌های پیش رو در قرن اخیر، سال‌های حوادث و رخداد‌های شعف برانگیز و پرشمار دیگری در حوزه کیهانشناسیست، بالاخص که "آندرا گز" امسال به عنوان چهارمین بانوی تاریخ بود که نوبل خود را در فیزیک کسب کرد.
کد خبر: ۳۰۴۷۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۱۸
ثبت تصویری تاریخی
چندی پیش در دنیای علم و فناوری و برای اولین بار در تاریخ علم، اتفاقی افتاد که شاید بیش از هرکس استفان هاوکینگ مستحق دیدنش بود چرا که بخش بزرگی از پژوهش‌های علمی این رخداد، مرهون تلاش‌ها و نبوغ وی بود و افسوس که او در آن زمان در بین ما نبود.
کد خبر: ۳۰۱۰۴۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۲۹
ارائه مدل‌های جدید؛
گروهی از دانشمندان به تازگی به دنبال نحوه مرگ ستاره‌های چرخنده و شکل‌گیری سیاهچالهها هستند.
کد خبر: ۲۸۳۶۷۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۰۴
به بهانه درگذشت یکی از بزرگترین فیزیکدانان نظری جهان؛
استیون هاوکینگ، فیزیکدان و دانشمند برجسته انگلیسی و مدیر تحقیقات مرکز کیهانشناسی نظری دانشگاه کمبریج، در 8 ژانویه 1942 در شهر دانشگاهی آکسفورد، انگلستان زاده شد.
کد خبر: ۲۶۶۰۳۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
همزمان با بیستمین سالگرد فعالیت خبرگزاری دانشجویان ایران؛
در بیستمین دوره جایزه ترویج علم از سرویس علمی و دانشگاهی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) به عنوان یکی از برندگان جایزه ترویج علم سال ۹۸ تجلیل به عمل آمد.
کد خبر: ۲۴۵۱۴۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۶